Blogs
'Ongeluk zit in een klein hoekje en geluk dus in de rest van de wereld.' (Loesje)
Tijd voor schrijfcoaching?
“Elk nadeel heb z’n voordeel” zei de filosoof J. Cruijff al en dat merk ik zeker het afgelopen jaar als schrijfcoach. Elke professioneel kan inmiddels ‘lezen en schrijven’ met willekeurig welke onlinevergadertool dan ook. Reuze handig in het geval van onlineschrijfcoaching! Huh, schrijfcoaching?Bij een schrijfcoach denken veel mensen aan iemand die zich met vooral met d’s en t’s en komma’s bezighoudt. In werkelijkheid is dit slechts een miniem deel van waar het in de sessies over gaat. Eigenlijk is een schrijfcoach meer een denkcoach, want de meeste tijd besteden we aan het schaven aan de inhoud en structuur van de tekst. Hoe kun je de bouwstenen van een tekst het beste analyseren, synthetiseren en structureren? Hoe formuleer je een helder schrijfdoel en hoe bereik je dit doel bij je beoogde publiek? Hoe zet je contraproductieve schrijfgewoonten om in een effectief schrijfproces? Welke stijlfactoren moet je niet of juist wèl gebruiken om een bepaald effect bij een lezer te bereiken? Of: hoe zet je een lijvig rapport om in een pakkend kort artikel? Denk hierbij in de praktijk bijvoorbeeld aan een beleidsambtenaar die regelmatig discussiestukken moet schrijven en waarbij we nadenken over behulpzame, vaste tekststructuren. En hoe zij afwegingen tussen de diverse argumenten kort en bondig kan onderbouwen, zodat de lezer zèlf een verantwoorde keuze kan maken. Of denk aan een promovendus die ik help met de logische lijn in zijn proefschrift, zodat de tekst verschoond blijft van onnodige uitweidingen, incomplete redeneringen en cryptische passages. Of denk aan een professional die haar schrijfproces wil verbeteren om minder tijd kwijt te zijn aan het produceren van een tekst. Als schrijfcoach besteed...
Energie krijgen van een online-meeting?
Veel van mijn studenten zitten noodgedwongen heel wat uurtjes van de dag aan hun computer vastgeplakt. Dat vreet energie. Ze gaan van de ene online meeting naar het volgende webcollege, en yogaën en ‘borrelen’ ook ‘s avonds nog eens via een scherm. Ik vraag me regelmatig af òf en hoé ik ze gemotiveerd kan houden. Onlangs kreeg ik gelukkig een opbeurende mail dat ik genomineerd was voor ‘docent van het jaar 2020’ aan de Open Universiteit. “Fantastisch in haar uitleg, met humor zodat het niet saai wordt”, ”inspirerende en duidelijke manier van lesgeven” en “complimenten voor haar begeleiding en feedback”. Wauw, mijn week kon niet meer stuk! Kennelijk gaat er dus, ondanks het feit dat studenten fysieke bijeenkomsten moeten missen, toch nog iets goed. Hoe probeer ik mijn studenten en mijzelf te behoeden voor slaapaanvallen en vierkante ogen? Dit zijn mijn survivaltips: Zoek de interactie en afwisseling, en neem uitgebreid de tijd voor vragen. Met enige regelmaat moet ik online colleges van wel 4 uur geven. Knappe student die dat volhoudt. De enige manier is om de student zoveel mogelijk te activeren. Ik begin eigenlijk altijd met een vraag aan alle studenten waarop iedereen antwoord geeft in de chat. Ik becommentarieer kort alle antwoorden, zodat een ieder zich betrokken voelt. Gedurende de gehele bijeenkomst blijft de chat openstaan voor vragen; tegelijkertijd stel ik zoveel mogelijk vragen aan de studenten die zij via de chat beantwoorden. Ik bouw mijn uitleg als het ware om mijn vragen heen in plaats van andersom. Ze krijgen hierdoor direct feedback op hun eigen vraag of antwoord, en ik krijg als docent overzicht over de...
Schrijven zonder frustratie
Laten we eerlijk zijn: schrijven is voor veel professionals geen hobby. Misschien herkent u het wel. Een belangrijk stuk – dat het liefste gisteren af moest zijn- wil maar niet echt vlotten. U typt zinnen, herschrijft er weer een paar, schrapt of verplaatst ze en het frustratieniveau stijgt. U raakt het overzicht kwijt. En zo verwonderlijk is dat niet, want wat wij voor het gemak ‘schrijven’ noemen, is in wezen een verzameling van diverse complexe taken. Zo moet u inhoud bedenken, analyseren wat hoofd- en wat bijzaken zijn, structuur aanbrengen, formuleren, typen, lay-outen en corrigeren. Het grote probleem is dat de meeste schrijvers deze taken allemaal tegelijk uitvoeren, als een jongleur die zeven ballen in de lucht houdt! Ik weet niet hoe het met uw jongleervaardigheden is gesteld, maar mij lukt dat zeker niet ;-). Het grote geheim achter schrijven zonder frustratie is het schrijfproces in tweeën delen: in een denkfase en een doe-fase. Bijna als die tegeltjeswijsheid: eerst denken, dan doen. De denkfase valt uiteen in twee uiterst belangrijke delen: een analysefase, waarin u een haarscherpe centrale vraag of doelstelling formuleert, en een bouwplanfase waarin u een schema maakt in steekwoorden van de inhoud van uw tekst. Een bouwplan maken is niet alleen een beproefd middel het schrijfproces te verkorten, maar ook om het schrijfproduct te verbeteren. De schrijver heeft immers veel meer zicht op de inhoud en samenhang van de tekst voordat deze de tekst gaat uitschrijven. In de praktijk levert schrijven in fasen ook een bijdrage aan een bezuinigingsdoelstelling: het kost de schrijver immers minder tijd om tekst te produceren. Helemaal als er in (project)teams aan één...Drogredenen: hoe reageer je erop?
Twaalf hoger opgeleiden zitten in een vergadering. Erik brengt tijdens een discussie een heel redelijk voorstel naar voren. Even blijft het stil en dan reageert een collega met: “Dat riekt naar spruitjes!” De aanwezigen, inclusief Erik zelf, weten niet hoe snel ze zich van deze spruitjeslucht moeten distantiëren. Het hele voorstel komt niet eens meer ter sprake en Erik is kaltgestellt. Dit is nu zo’n typische en helaas vaak effectieve discussietruc: iemand gaat niet in op de zaak zelf, maar associeert het met iets negatiefs. In dit geval wil niemand besmet raken met de oubolligheid die spruitjeslucht oproept. Deze associatie–drogreden wordt al dan niet bewust ingezet en komt voor in alle geledingen van de maatschappij en op alle niveaus. Het is een klassieke vorm van een rookgordijn opwerpen. Een dikwijls succesvolle afleiding van de aandacht. Een veelgebruikte variatie hierop is zo mogelijk nòg vervelender. In dat geval wordt schaamteloos de persoon die iets naar voren brengt in discrediet gebracht. Bijvoorbeeld: “Dat is nou typisch zo’n computer-nerd-voorstel”. Voor *computer-nerd* kun je elke term invullen, zolang die maar door de aanwezigen als ongewenst wordt ervaren. Dit noemen we een persoonlijke aanval of, keurig volgens het klassieke boekje, een drogreden ad hominem (letterlijk: ‘op de man’). Ook hier wordt geen seconde op de inhoud zèlf ingegaan. In de praktijk zijn vervolgens twee zaken van belang. Ten eerste: hoe herken je snel dit soort trucs, zodat je je niet laat verrassen? En ten tweede: hoe kun je het beste reageren om je niet uit het veld te laten slaan? Het eerste is een kwestie van je goed verdiepen in de gebruikelijke trucs. Vele worden zo...