Spelling een kwelling?

“Volgende week start een cursus naakt modellen tekenen”. Zo luidde de aankondiging van een opleidingscentrum. Goed nieuws dus voor nudisten: je kunt tijdens het uitoefenen van je hobby naaktlopen ook nog eens een model portretteren! Al vermoed ik dat het eerder de bedoeling was om te adverteren voor een “Cursus naaktmodellen tekenen”. En in een zekere webwinkel kan ik “halve liter mokken kopen”. Dat lijkt me een stuk onhandiger drinken dan uit halve-litermokken 😉 . Ik wil maar zeggen: met de spelling valt er in ieder geval wat te lachen. Maar voor velen is het ook een regelrechte kwelling. Ik hoor vaak van mensen dat ze het overzicht flink zijn kwijt geraakt met de spellingswijzigingen van de laatste 20 jaar. Dat snap ik heel goed, want lang niet alle wijzigingen zijn erg logisch, of makkelijk te onthouden. En dan heb je naast de officiële spelling uit het zogenaamde ‘groene boekje’ ook nog eens de witte spelling. Veel mensen in het werkveld die ik spreek, zien door de bomen het bos niet meer. Ze houden er daarom niet altijd succesvolle strategieën op na bij het zoeken naar de juiste spelling, zoals een bepaalde spellingswijze googelen. En het vervelende is dat sommige spelfouten flinke imagodeuken kunnen opleveren. Denk bijvoorbeeld aan d/t-fouten. Als iemand regelmatig spelfouten maakt, blijken diens lezers daar allerlei conclusies uit te trekken over de schrijver zèlf, bijvoorbeeld dat deze slordig is of onverschillig of, erger nog dom. Kortom: slechte reclame. Maar er is ook goed nieuws. Correct spellen hoeft namelijk helemaal niet zo’n kwelling te zijn als je bereid bent er een aantal uurtjes in te stoppen. En belangrijk, hierbij vooral niet nalaat de theorie te oefenen. Met een paar simpele basisregels, oefenmateriaal en goede (online)hulpmiddelen ben je er dan al. Zullen we voor de grap even een kort testje doen om te kijken hoe het op dit moment met jouw spelvaardigheid is gesteld? Komt ‘ie:

Geef aan of het onderstreepte woord juist (J) of onjuist (O) is gespeld.

1. Zoals eerder vermeldt, gaat het collegegeld omhoog.
2. Er komt een lagedrukgebied.
3. De belangrijkste conclusies worden verspreid op een A4-tje.
4. Zij kocht voor de winter een paar nieuwe ski’s.
5. Hij vergat de deelnemers te berichtten.
6. Deze uitvergrootte foto komt uit de wereldtentoonstelling.
7. De winstwaarschuwing verrastte de aandeelhouders.
8. Vier Tweede Kamerleden worden bedreigd.
9. Ik heb jou dat bestand gisteren ge-e-maild.
10. Het centraal inkopen van nieuwe bureau’s is goedkoper.
11. Sinds de servicedesk verhuisd is, doen wij geen reparaties meer.
12. 100 Van de 200 studenten hebben een bijbaan.
13. Er zijn twee vacatures voor ICT-ers.
14. Dit alles om te voldoen aan de criteria waar de Europese Unie op beoordeelt.
15. Hij hield zich aan de maximumsnelheid.

De goede antwoorden staan onderaan.
En, hoe ging dat…? Een langere test vind je in mijn boek Een goede spelling dat je gratis via deze site kunt opvragen. Kun je mooi uw collega’s of vrienden de duimschroeven mee aandraaien :-). Maar goed, terug naar deze test. De top 3 van meestgemaakte spelfouten is hier in terug te vinden. Ik loop deze even langs.

Als onbetwiste nummer 1: d/t-fouten. Hier valt een breed scala van fouten onder. Veel fouten worden gemaakt met werkwoorden die met be-, ge- of ver- beginnen. Je hebt een paar basisregels nodig om hier niet allerlei grammatica door elkaar te halen. Veel fouten worden ook gemaakt met werkwoorden die verward kunnen worden met een zelfstandig naamwoord. Zo berichtte het NRC: “Twee mannen slapen op een truck in de Indiase stad Ahmedabad, terwijl de chauffeur de appels uitlaat.”

Meestgemaakte fout nummer 2 is het los schrijven van woorden die aanelkaar geschreven moeten worden, de zogenaamde samenstellingen. Eerder genoemde fouten in de categorie blinde geleidehond (daar zal het baasje niet veel aan hebben vrees ik) en naakt modellen tekenen vallen hieronder. En ook de – letterlijk pijnlijke- fout van de luchtmacht, die op een open dag het volgende bordje haar tent hing: “Zoek geraakte kinderen”.

Op nummer drie staat het verwisselen van een apostrof en koppelteken in afleidingen: zo is het ICT’er en niet ICT-er. Wil je weten waarom dit zo is en een trucje leren om het nooit meer te vergeten? Lees dan Een goede spelling of volg een spoedcursus Spelling opfrissen. Je kunt hiervoor bij mij terecht is zowel als individu of als groep. In een cursus boeken de meeste mensen snellere en langdurigere resultaten. En dan kunnen we als bonus samen lachen om die gekke spelling!

De antwoorden:

1. O
2. J
3. O
4. J
5. O
6. O
7. O
8. J
9. J
10. O
11. J
12. O
13. O
14. J
15. J

 Yolanda Mante